Natuurlijke oevers verdwijnen
En daarmee ook de salamander
Maak van oevers weer een thuis voor de salamander!
De salamander en veel andere soorten zijn afhankelijk van een gezonde oever en schoon water. Maar daarvan is steeds minder in Zuid-Holland. Duizenden kilometers sloot veranderen in lege, rechte lijnen en de waterkwaliteit is slecht. Funest voor de natuur! Met natuurvriendelijk oeverbeheer stoppen we de achteruitgang.
Het is slecht gesteld met de oevers in Zuid-Holland
Onze oevers en slootkanten verdwijnen, en daarmee ook de biodiversiteit die essentieel is voor de gezondheid van onze natuur, waterkwaliteit en klimaatbestendigheid. Oevers, als waardevolle ecosystemen, worden steeds verder aangetast door menselijke ingrepen en verwaarlozing. Belangrijkste oorzaken van ongezonde oevers:
- Te steile oevers, waardoor inheemse planten en dieren worden verdrongen
- Vervuiling door onder meer uitspoeling van bestrijdingsmiddelen en meststoffen
- Exoten als de Amerikaanse rivierkreeft die de sloten in modderpoelen veranderen
9.126 Zuid-Hollanders steunen de strijd voor gezonde oevers
Ongezonde oevers herstellen zichzelf niet. Daar is actie voor nodig. Wij zetten ons in voor de bescherming van deze waardevolle gebieden en het leven dat erin gedijt. Ruim 9.000 Zuid-Hollanders hebben door middel van het manifest hun stem laten gelden. Het geeft ons een krachtige onderhandelingspositie met beleidsmakers en de urgentie voor krachtige maatregelen te onderstrepen.
Studio Stoks
Stap 1 – Natuur weer als hogere prioriteit
Steile, rechte oevers geven de natuur geen kans! In de afgelopen decennia zijn té veel oevers in onze provincie rechtgemaakt om meer grond te creëren voor landbouw, wegen en bedrijventerreinen. Als eerste stap zetten we het onderwerp op de agenda bij beleidsmakers en zoeken de dialoog met partners en betrokkenen.
Stap 2 – Smalle of brede sloot?
Bij smalle sloten vergraven we de steile oeverrand, zodat een natuurvriendelijke oever ontstaat. Om bij brede watergangen de oevers weer natuurvriendelijk te maken, brengen we beschoeiing aan. Dat doen we door eerst palen te plaatsen die ruimte laten tussen het stromende en het stille water, zodat dieren en insecten er doorheen kunnen bewegen.
Stap 3 – Zachte overgang
We plaatsen ‘wiepen’ tegen de geplaatste palen. Dit zijn bundels wilgentakken die we uit onze eigen gebieden halen. De wiepen maken de overgang tussen het water en het land flauwer.
Stap 4 – Beplanting
We planten riet en oeverplanten tussen de wiepen en het land om de oever weer natuurvriendelijk en aantrekkelijk te maken voor dieren en insecten.
Stap 5 – Natuurvriendelijk beheer
Nadat de oevers zijn hersteld, willen we ze behouden met natuurvriendelijk beheer. We maaien de oever bijvoorbeeld niet in één keer, maar in delen. Zo blijft er altijd een stukje over voor insecten en andere dieren. Daarnaast baggeren we maar één keer in de paar jaar. Het gemaaide gras en de modder halen we weg of verspreiden we op het land. Zo verstikt de oeverrand niet.
Natuurlijke oevers in Zuid-Holland
De 12 gebieden op de kaart zijn voorbeelden van natuur in Zuid-Holland waar natuurvriendelijke oevers succesvol zijn gecreëerd en natuurvriendelijk beheer wordt toegepast.
Met jouw hulp brengen we deze bedreigde soorten weer terug in de Zuid-Hollandse oevers
Kamsalamander
De kamsalamander is een beschermde diersoort. In Zuid-Holland komt hij nog maar op een paar plekken voor. Hij heeft schoon water nodig en genoeg ruimte voor een thuis.
Groene glazenmaker
De groene glazenmaker is een zeldzame libel die haar eitjes legt op een specifieke waterplant: de krabbenscheer. Door slechte waterkwaliteit en de komst van de Amerikaanse rivierkreeft -die deze plant opeet- is de krabbenscheer steeds minder in onze wateren te vinden. De groene glazenmaker dreigt haar thuis in Zuid-Holland daardoor te verliezen.
Kleine valeriaan
De kleine valeriaan houdt van een vochtige omgeving en groeit daarom vaak langs oevers. Door verdroging en vermesting is de plant sinds de jaren ’50 bijna helemaal verdwenen uit onze provincie. Alleen in enkele van onze gebieden in de Krimpenerwaard groeit de soort nog.
Veelgestelde vragen
Een flauwe, groene oever helpt bedreigde soorten en verdringt soorten die er niet thuis horen, zoals de Amerikaanse rivierkreeft. Jouw structurele steun helpt bij het creëren en beheren van natuurvriendelijke oevers.
Dat is een oever met een geleidelijke overgang van land naar water, waar ruimte is voor riet, oeverplanten, insecten, amfibieën en vogels. Zulke oevers zijn rijk aan leven en zorgen voor betere waterkwaliteit en meer klimaatbestendigheid.
Dan verdwijnen de natuurlijke oevers steeds verder. Ze veranderen in kale, dode slootkanten zonder leven. Ook neemt de waterkwaliteit af, verdwijnen planten- en diersoorten en verzwakt het ecosysteem.
Rik Vinke Ecoloog
“
”
Een gezonde oever werkt als een kraamkamer voor de natuur. Het helpt bij waterzuivering, voorkomt overstromingen én zorgt voor biodiversiteit dichtbij huis.
Rik Vinke Ecoloog
