De Elfenbaan (45 hectare) is een langgerekt natuurgebied van 20 kilometer langs de N11 tussen Zoeterwoude en Bodegraven. Het gebied verbindt verschillende natuurgebieden en is zo een belangrijke groene schakel tussen de Reeuwijkse Plassen en het Vlietland, waarlangs dieren zich kunnen verplaatsen. De Elfenbaan is eind 2021 na onderzoek door milieuorganisatie Natuur & Milieu verkozen tot een van de tien waterparels in Nederland. Dit vanwege de goede waterkwaliteit en de rijkdom aan flora en fauna. Daar zijn wij als Zuid-Hollands Landschap natuurlijk erg blij mee. De waterkwaliteit van de Nederlandse oppervlaktewateren staat namelijk erg onder druk.
In de Elfenbaan vind je een variatie aan landschapssoorten: bossen, plassen en kruidenrijke graslanden. Tel daar de knotwilgen en de grazende koeien bij op en je hebt een typisch Hollands landschap, waarin onder andere de hermelijn zich thuis voelt. De graslanden maaien we. Zo krijgen bloemen en kruiden een kans en dat is weer goed voor insecten zoals wilde bijen en vlinders als het hooibeestje.
In een deel van de Elfenbaan groeit krabbenscheer, een opvallende waterplant met zwaardvormige bladeren. Het is een goed teken dat die hier groeit, maar daarvoor moeten we wel blijven beheren. De plassen houden we open, zodat het water helder blijft. Daardoor komen er typische poldervissen voor als kleine modderkruiper en bittervoorn.
Rond de plassen hebben we natuurvriendelijke oevers gemaakt die geleidelijk aflopen. Op die manier zijn ze aantrekkelijker voor vogels met hun jongen.
Zelf de Elfenbaan beleven? Dat kan!
Bij de carpoolplaats Gemeneweg in Hazerswoude voert een ommetje door een deel van de Elfenbaan. Het pad is onderdeel van het wandelnetwerk.
Ook kun je hier het Boerenlandpad Westvaartroute (4,7 km) oppikken dat gedeeltelijk door de Elfenbaan voert. Wandel vanaf het informatiebord via het graspad richting de N11. Volg het pad in de bocht naar links, dan verderop links langs de bosjes.
Vanwege broedseizoen alleen toegankelijk van 15 juni t/m 15 maart.
Honden zijn niet toegestaan vanwege besmettingsrisico’s voor het vee.
Je kunt hier rietvogels spotten, zoals roerdomp en karekiet. En in de naast gelegen weilanden vind je grutto’s en kieviten.
De paden zijn niet geschikt voor kinderwagens en rolstoelen.
Langs de route is geen horeca.
Fiets bij Zoeterwoude-Rijndijk over het Grote Polderpad door het gebied.
Neem vanaf Leiden de trein richting Bodegraven, ga aan de rechterkant zitten en kijk eens ouderwets uit het raam. De Elfenbaan is de natuurstrook tussen het spoor en de N11, tussen Zoeterwoude en Bodegraven.
Rijd je op de N11? Kijk dan eens voorzichtig naar de natuurstrook tussen de weg en het spoor.
De Elfenbaan is 20 km lang en is op het kaartje hieronder groen ingetekend. Het ligt tussen Zoeterwoude en Bodegraven, langs de N11. Bij carpoolplaats Gemeneweg in Hazerswoude kun je een heerlijk ommetje maken.
Arjen Siebel
Hoofd terreinen
Zuid-Hollands Landschap
In deze omgeving vol verstening is de Elfenbaan een oase voor de natuur. Ideaal voor vogels, insecten en kleine zoogdieren. Voor hen is het een relaxte plek om doorheen te reizen of om hun kroost in groot te brengen. Basisnatuur die van groot belang is voor de genetische uitwisseling tussen verschillende populaties.
Arjen Siebel
Hoofd terreinen
Zuid-Hollands Landschap
