Iedere dag verliezen we meer kostbare natuur in Zuid-Holland
In Zuid-Holland zijn duizenden kilometers sloot veranderd in rechte, levenloze waterkanten. Dit is funest voor onze natuur. Ongezonde oevers herstellen zichzelf niet. Daar is actie voor nodig. Wij zetten ons in voor de bescherming van deze waardevolle gebieden en het leven dat erin gedijt. Ruim 9.000 Zuid-Hollanders hebben door middel van het manifest hun stem laten gelden. Het geeft ons een krachtige onderhandelingspositie met beleidsmakers en de urgentie voor krachtige maatregelen te onderstrepen.

We hebben al zo weinig natuur in onze provincie
Zuid-Holland telt duizenden kilometers sloten en watergangen, maar slechts 22% heeft een gezonde waterkwaliteit. Natuurlijke oevers met salamanders, vlinders, libellen, kikkers, vogels, bloemen, riet en waterplanten verdwijnen in rap tempo. Oorzaken zijn onder andere te steile oevers, vervuiling en verkeerd beheer. Invasieve soorten zoals de rode Amerikaanse rivierkreeft profiteren hiervan. Deze schadelijke dieren graven de rechte slootkanten verder uit en eten de planten op waardoor andere waterdieren en insecten geen schuilplek meer hebben.
Stichting Het Zuid-Hollands Landschap vraagt aandacht voor het belang om soortenrijke oevers in onze provincie te redden. Onder de slogan ‘Meer leven langs de waterkant’ roepen we bewoners op om te laten zien dat zij manifest voor herstel van biodiverse oevers steunen.
“Dat ruim 9.000 inwoners ons manifest hebben ondertekend, laat zien hoe groot de betrokkenheid is bij natuurherstel in onze provincie,” zegt directeur-bestuurder Jos Bisschops van Stichting Het Zuid-Hollands Landschap. “Die steun raakt ons en sterkt in onze missie en het is een enorme steun voor alle partijen die al hard werken aan natuurvriendelijke oevers. We zijn trots dat we dit krachtige signaal namens zoveel Zuid-Hollanders mogen overhandigen aan de gedeputeerde. Samen kunnen we het tij keren aan de waterkant.”
Dag van Biodiversiteit
Op 22 mei, de dag van de Biodiversiteit, bieden we het manifest aan de heer Berend Potjer aan, lid van het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Zuid-Holland. “Dank aan Zuid-Hollands Landschap en alle ondertekenaars dat zij aandacht vragen voor natuurvriendelijke oevers. De overgang van water en land is superbelangrijk voor onze natuur. Het ontwikkelen van natuurvriendelijke oevers is daarbij van groot belang. Wij zien dit manifest als een steun voor onze Zuid-Hollandse inzet voor natuurrealisatie en de agenda natuur inclusief. Mooi dat daar zoveel ambassadeurs voor zijn!”

Waarom nú ingrijpen?
Als we de oeverranden nú herstellen en weer glooiend laten aflopen, verliest de rivierkreeft zijn schuilplek in onze sloten. Zo maken we ruimte voor de natuur om terug te keren en krijgt de biodiversiteit de kans om te groeien. Het Zuid-Hollands Landschap werkt actief aan het herstel van natuurvriendelijke oevers. Een deskundige aanpak is daarbij essentieel. Alleen met gericht beheer kunnen we duurzame impact maken.
Iedereen kan helpen
Ook u kunt helpen en op zhl.nl/oever doneren voor natuurvriendelijke oevers. Voor slechts 42 euro maken we al 150 meter oever natuurvriendelijk én zorgen we voor goed beheer. Soorten als kamsalamander, groene glazenmaker en kleine valeriaan gaan we dan weer terugzien langs de oever.
Achtergrondinformatie
De salamander en veel andere soorten zijn afhankelijk van een gezonde oever en schoon water. Maar daarvan is steeds minder in Zuid-Holland. Duizenden kilometers sloot veranderen in lege, rechte lijnen en de waterkwaliteit is slecht. Funest voor de natuur!
Met natuurvriendelijk oeverbeheer stoppen we de achteruitgang. Lees meer op zhl.nl/natuurlijke-oevers
Uit onderzoek blijkt dat rivierkreeften nauwelijks of helemaal niet voorkomen in natuurvriendelijke oevers met een geleidelijke overgang van land naar water. Schade- en kostenbeeld van invasieve rivierkreeften voor Nederlandse waterbeheerders. Impact van rivierkreeften in Nederland en Minder Amerikaanse rivierkreeften door natuurvriendelijke oevers – Hoogheemraadschap van Rijnland
Dit percentage komt uit het burgeronderzoek ‘Vang de Watermonsters’. Zie nieuwsbericht Waterkwaliteit in Nederlandse kleine wateren is nog steeds onder de maat. Bij dit onderzoek werden ruim 3.200 kleine wateren in Nederland onderzocht, waarvan slechts 22% een goede waterkwaliteit had. De overige wateren scoorden matig of slecht, vaak door te veel meststoffen, troebel water of een gebrek aan waterplanten en -dieren.
Wetenschappelijke rapportage in het kader van het burgerwetenschappen onderzoek Waterkwaliteit en biodiversiteit uitgevoerd door Natuur & Milieu en het NIOO-KNAW – Zie De toestand van kleine wateren. Burgeronderzoek “Vang de Watermonsters” zorgt voor inzicht in de ecologisch waterkwaliteit.
Natuurvriendelijke oevers
Onderzoek in Flevoland toont aan dat natuurvriendelijke oevers, die breder zijn en ondiepe zones bevatten, de biodiversiteit aanzienlijk verhogen. Het percentage oever- en waterplanten nam met 60% toe, en er was 20% meer waterfauna dan bij traditionele oevers.
Zie – Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Water, Land & Dijken – Onderzoek Natuur Vriendelijke Oevers
Dat 90% van de sloten in Zuid-Holland te steile oevers heeft, is niet exact te herleiden. Wel zijn er wel zorgen over de waterkwaliteit in de provincie. De Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland wijst op de chemische belasting van het oppervlaktewater door stoffen zoals microplastics, medicijnresten en lozingen van bedrijven. Deze factoren kunnen bijdragen aan de verslechtering van de waterkwaliteit, wat indirect invloed kan hebben op de oeverstructuur en ecologie van sloten. – Zie Waterkwaliteit