Van reeënspoor tot onderbuikgevoel, op pad met BOA Danny

“De meeste mensen denken dat ik vooral wat rondloop, een hondeneigenaar aanspreek, een praatje maak met een wandelaar en hier en daar een bekeuring uitschrijf. Maar wie denkt dat mijn werk daarbij ophoudt, ziet maar een klein stukje van de werkelijkheid.” In dit persoonlijke verhaal geeft Danny, BOA bij het Zuid-Hollands Landschap, een inkijkje in wat zijn werk echt inhoudt.

Mijn werk als boswachter is veelzijdig, verantwoordelijk en soms ook ronduit spannend. Ik ben boswachter, én daarnaast door justitie beëdigd als buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA). Dat betekent dat ik over opsporings- en politiebevoegdheden beschik. Wat dat in de praktijk betekent? Ik neem je graag mee en vertel je wat er echt achter mijn werk schuilgaat!

Van reeënspoor tot onderbuikgevoel 

Het is iets voor achten als ik de auto stilletjes achteruit parkeer, net buiten het zicht van het fietspad. De zon zakt langzaam achter het riet en werpt een warme gloed over het water. Alles lijkt vredig en vaak is het dat ook, op dit uur. Maar juist in de avonduren gebeurt er veel wat het daglicht liever niet ziet. Illegale vissers, jongeren die een vuurtje stoken, wildcrossers die denken dat er toch niemand meer kijkt. Ik stap uit, sluit zachtjes de deur en luister. De natuur wordt stiller, maar mijn werk begint pas. 

Ik ben opgeleid om op momenten als deze scherp te blijven. Om te kijken naar sporen in het zand, voertuigen op vreemde plekken en gedrag dat afwijkt. Ik weet waar de rustgebieden zijn, waar de grenspaaltjes staan, waar wild zich terugtrekt. En als ik moet optreden, dan weet ik precies wat ik wel en niet mag.

Opsporing in de natuur is een kerntaak. Wij houden toezicht op regels die bescherming bieden aan kwetsbare gebieden en soorten. We krijgen te maken met stroperij, afvaldumpingen, kampvuren, drugsdumpingen, wildcrossers of mensen die, al dan niet per ongeluk, dieren verstoren. 

Hightech in het groen

Aan mijn riem draag ik alles wat nodig is om op te kunnen treden, ook in dreigende situaties: handboeien, een wapenstok, pepperspray en een portofoon. Dat klinkt zwaar en dat is het ook, maar helaas is het soms echt nodig. 
 
Wat minder zichtbaar is voor de buitenwereld, is het technologische arsenaal dat we gebruiken. We beschikken over moderne verrekijkers en camera’s waarmee we over grote afstand kunnen observeren zonder te storen. We hebben nachtkijkers met warmtebeeld, waarmee we in de schemering en in het donker kunnen zien wat er gebeurt. We gebruiken drones om gebieden vanuit de lucht te monitoren, zonder dat we daar fysiek hoeven te zijn. En we werken met digitale meldsystemen waarmee we signalen van bezoekers, vrijwilligers en collega’s snel kunnen vastleggen en opvolgen. 
 
Opsporing in de natuur is allang geen kwestie meer van “zomaar wat rondlopen”. Het is een combinatie van veldkennis, juridische expertise, mensenkennis en moderne middelen. En dat alles met een duidelijk doel: de natuur beschermen. 

Verharding is voelbaar 

Wat mijn werk de laatste jaren echt zwaarder maakt, is de houding van mensen die ik steeds vaker tegenkom. Ze zijn mondiger geworden en dat is op zich niet erg, maar ze zijn ook sneller boos, wantrouwend of agressief. Een simpel verzoek om een hond aan te lijnen kan zomaar omslaan in een scheldpartij. Soms wordt het werk meteen in twijfel getrokken: “Heb je niks beters te doen?” of “Betaal ik daar belasting voor?” 
 
Er zijn momenten dat ik niet meer word gezien als boswachter, maar als iemand om je even lekker op af te reageren. Ik heb meegemaakt dat iemand over mijn dienstauto stond te plassen. Toen ik hem daarop aansprak en hem een bekeuring wilde geven, werden mijn collega en ik belaagd door zijn vriendengroep. Dat was echt wel even spannend.

Dit soort situaties vragen echt wat van je: kalm blijven terwijl je wordt uitgedaagd. Helder blijven denken wanneer iemand schreeuwend voor je staat. En kunnen inschatten: is dit nog een gesprek, of moet ik afstand nemen? Soms grijp je in, soms laat je bewust even los. Gelukkig ben ik goed uitgerust en weet ik mijn hoofd koel te houden. En mijn auto? Die is door de man in kwestie netjes schoongemaakt.

Je hoeft geen vijand te zijn van wie grenzen stelt 

Toch zie ik mezelf niet als iemand die mensen continu op hun vingers tikt. Ik zie mezelf als iemand die verbinding zoekt waar het kan en grenzen stelt waar het nodig is. Iemand die weet dat mensen welkom zijn in de natuur, zolang ze er met respect mee omgaan. En die er is op het moment dat dat respect ontbreekt. De natuur is kwetsbaar, daar moeten we zuinig op zijn. 

Een duidelijk doel

Dat werk doe ik natuurlijk niet alleen. We doen dit bij het Zuid-Hollands Landschap met een klein maar gedreven team van vier beroepsboswachters en twee vrijwillige BOA’s. Ieder met z’n eigen stijl en kwaliteiten, maar allemaal met hetzelfde doel: het bewaken van de balans tussen natuur en recreant.

Geschreven door: Danny, BOA bij het Zuid-Hollands Landschap
Foto’s door: Nena, Studio Stoks