Noodklok voor Zouweboezem: het moeras valt droog
De Zouweboezem is een bijzonder moerasgebied in de gemeente Vijfheerenlanden. In dit Natura 2000-gebied huist één van de grootste purperreigerkolonies van noordwest-Europa en vinden tal van bedreigde moerasvogels als de zwarte stern, roerdomp en porseleinhoen een veilige plek. Maar dit is niet meer vanzelfsprekend. De afgelopen jaren droogde het moerasgebied steeds verder op, met zorgwekkende gevolgen voor planten en bedreigde dieren. Om het tij te keren, moet er snel meer water het gebied in. Het Zuid-Hollands Landschap luidt de noodklok.
De Zouweboezem was ooit een opslaggebied voor overtollig polderwater. Op de rietpercelen groeide riet, dat gebruikt werd voor de daken van boerderijen. Nu zijn de uitgestrekte moerassen en rietvelden het domein van moerasvogels, dotterbloemen en grote modderkruipers. In voorjaar en zomer broeden er 180 paar purperreigers, één van de grootste broedkolonies van ons land. Om het leefgebied van deze bedreigde moerasvogels te beschermen werd de Zouweboezem aangewezen als Natura 2000-gebied. De Zouweboezem is het kleinste “Belangrijke Vogelgebied” van Nederland, met als voornaamste broedvogel de purperreiger.
Zouweboezem is moerasnatuur
De Zouweboezem is een moerasgebied. Dat is natuur waar het waterpeil schommelt. En het moet nat zijn. Als moeras langdurig verdroogt, kunnen typische moerasplanten niet meer groeien, verdwijnt het riet en kunnen moerasvogels er niet meer broeden, Het waterpeil in de Zouweboezem is al enkele jaren te laag en dat heeft grote gevolgen.
Drooggevallen moeras
Het rietland in de Zouweboezem verdroogt, verruigt en verbost. De groei van riet loopt terug en grote delen van het moeras zijn veel te droog. De kwaliteit van de verdroogde rietlanden is nu zo slecht dat moerasvogels zich hier steeds minder kunnen handhaven. Vossen komen bijvoorbeeld gemakkelijk door het drooggevallen riet en eten (jonge) vogels en eieren. De bedreigde purperreigers vertrokken uit het riet en maken hun nesten inmiddels hoog in de bomen. Er broeden ook nauwelijks roerdompen meer.
Cruciale rol voor waterschap
Om het tij te keren, moet het waterpeil in de Zouweboezem omhoog. Helaas kunnen we als natuurorganisatie de kraan niet zelf opendraaien. Waterschap Rivierenland beheert het peil in de Zouweboezem en, kiest ervoor om het waterpeil in het gebied, binnen de marges van het streefpeilbesluit, zo laag mogelijk te houden. Inmiddels maken we ons als natuurbeheerorganisatie ernstige zorgen over de voortgaande verdroging van het moerasgebied en de toekomst voor beschermde moerasvogels zoals de purperreiger, roerdomp, snor en porseleinhoen.
Noodklok voor de Zouweboezem
Het Zuid-Hollands Landschap heeft na jarenlang geduldig overleg inmiddels de noodklok geluid bij Waterschap Rivierenland en de provincie Utrecht. We moeten ingrijpen voordat de negatieve gevolgen voor de Zouweboezem niet meer te overzien zijn: het peil moet snel met een stap omhoog.
Kies ook voor natuur
Nu de Waterschaps- en Provinciale Staten-verkiezingen eraan komen, kan ook jij je stem laten horen. In de afgelopen jaren heeft de provincie samen met de waterschappen een steeds grotere rol gekregen op het gebied van natuur en landschap. Tijdens de verkiezingen op 15 maart bepaal jij hoe het natuur- en landschapsbeleid zich de komende jaren zal gaan ontwikkelen. Kies jij ook voor natuur? Het Groene Kieskompas helpt je bij het bepalen van jouw stem.
Maarten Breedveld
Programmaleider
Natuurherstel Veenweiden
Zuid-Hollands Landschap
De Zouweboezem is een belangrijk broedgebied voor de purperreiger en de zwarte stern. Voor deze en andere bijzondere moeras- en rietvogels moeten we echt inzetten op moerasgebieden en rietlanden. Water is de sleutel voor natuurbeheer in deze natte gebieden.
Maarten Breedveld
Programmaleider
Natuurherstel Veenweiden
Zuid-Hollands Landschap
