Jaaroverzicht 2025

In het afgelopen jaar hebben we, mede dankzij de steun van donateurs, vrijwilligers én bedrijfspartners, weer veel kunnen betekenen voor de natuur in Zuid-Holland.

Dit hebben we samen bereikt:

  • 10.000 jonge bomen en struiken geplant in het Staelduinse Bos.
  • In de Bonnenpolder wordt 154 hectare nieuwe natuur ontwikkeld.
  • Er wordt 2.250 hectare veenweidenatuur hersteld in de Krimpenerwaard.
  • 5 Schotse hooglanders losgelaten in het Vinetaduin om het open duinlandschap te behouden.
  • 9.126 steunbetuigingen verzameld voor het Manifest voor groene oevers.

Klimaatbestendig natuurbeheer

Met de regen die nu valt zou je het niet zeggen, toch was 2025 een droog jaar. Poelen droogden al vroeg in het seizoen op en de grondwaterstanden daalden aanzienlijk. Dit maakt het vasthouden van water steeds belangrijker!

Bij het planten van nieuwe bomen en struiken kijken we goed naar de toekomst. We kiezen voor inheemse soorten die tegen een stootje kunnen, zodat de natuur beter bestand is tegen het veranderende klimaat.

Zo hebben we in het Staelduinse Bos 10.000 jonge bomen en struiken geplant. Door te kiezen voor een variatie aan soorten zoals de linde, meidoorn en hazelaar, creëren we een gezond en gevarieerd bos dat beter voorbereid is op zowel droge periodes als extreme neerslag.

Nieuwe natuur in ontwikkeling

Met een feestelijke start ging op 5 december de eerste schop de grond in van de Bonnenpolder. In januari planten we de eerste bomen en beginnen we met de aanleg van 154 hectare nieuwe natuur.

In de Krimpenerwaard werken we samen met boeren, gemeente, hoogheemraadschap en provincie aan het herstel van het eeuwenoude veenweidelandschap. Al 1.500 van de 2.250 hectare nieuwe natuur is ingericht, met natuurvriendelijke oevers, wandelpaden en vogelkijkschermen.

Bij Berkenwoude groeit weer veenmos dankzij 0,5 hectare proefvelden waar we de toplaag hebben verwijderd en veenmosrijk maaisel uit de Veerstalblokboezem hebben opgebracht. Door het terugbrengen van veenmos leggen we water en broeikasgassen vast, herstellen we de biodiversiteit en bieden we zeldzame soorten als teer guichelheil, ronde zonnedauw, moerasrolklaver en egelboterbloem weer kansen. 

De duinen van Hoek van Holland

In het Vinetaduin, de Van Dixhoorndriehoek en het voormalige Vafamil-terrein – samen de duinen van Hoek van Holland – zijn we bezig geweest met het verwijderen van bomen en struiken en het afplaggen van de bodem. (het weghalen van de bovenste bodemlaag)

Zo ontstaat weer een open en afwisselend duingebied, waar zeldzame planten en dieren, zoals orchideeën, de zandhagedis en de rugstreeppad, meer ruimte krijgen.

Om dit open duinlandschap ook in de toekomst te behouden, zijn in het Vinetaduin vijf Schotse hooglanders losgelaten. Zij helpen het gebied op een natuurlijke manier open te houden. Daarnaast is een nieuwe vrijwilligersgroep gestart: acht vrijwilligers uit de omgeving werken hier wekelijks mee aan het beheer van de duinen.

Natuurherstel in Langeveld, in de duinen bij Noordwijk

Natuurbeheer voor gezonde duinen

Ook in Langeveld is hard gewerkt: door poelen te graven, oevers te verbeteren en bossen te dunnen is een afwisselend landschap ontstaan met droge en natte plekken. Hierdoor hebben planten en dieren zoals de rugstreeppad, zandhagedis, duinparelmoervlinder en gevlekte witsnuitlibel weer een veilige plek.

In de Westduinen brachten we de variatie in de duinen en natte duinvalleien weer terug. Dit biedt een veilig leefgebied aan bijzondere soorten zoals de herfstschroeforchis, veldgentiaan en de veldleeuwerik. Daarnaast blijven we de Japanse duizendknoop aanpakken, zodat het gebied gezond en robuust blijft voor de toekomst.

Natuur en erfgoed samen behouden

In de grienden – zoals de Ridderkerkse Griend, Portugaalse Griend en Klein Profijt – zorgt het griendwerk (het regelmatig knotten van wilgen) voor meer openheid, wat ruimte biedt aan zomerklokjes, spindotters en grotere dieren zoals de noordse woelmuis en de bever.

In het Hyacinthenbos van Ockenburgh zien we dankzij bosbegrazing met Drentse heideschapen meer licht in het bos, waardoor de boshyacinthen beter groeien en het ecosysteem zich herstelt.

Bij Park Rhijngeest zijn de werkzaamheden gestart om het monumentale park te behouden en te herstellen, met speciale aandacht voor bomenlanen, watergangen, paden en open ruimtes.

Ons werk voor kwetsbare soorten

Voor het eerst broedden lepelaars op de Sophiapolder, een belangrijke mijlpaal.

We werken aan het beschermen van soorten zoals de kleine valeriaan, de icoonsoort van Zuid-Holland. Hiervoor verzamelen we zaden, slaan deze op in Het Levend Archief en nemen herstelmaatregelen om deze en andere zeldzame soorten een toekomst te geven.

Na de herinrichting van het Spanjaards Duin zagen de vochtige duinvalleien een snelle terugkeer van de zeldzame knopbies, een soort die op de Rode Lijst staat van Nederlandse verdwenen of sterk afgenomen soorten. 

Groene oevers vol leven

Onze boswachters hebben honderden kilometers oevers op een natuurvriendelijke manier gemaaid, waardoor het leven in en langs het water meer ruimte krijgt. Zo bloeide in Polder de Nesse de blauwe knoop volop. Dat is een goed teken, want de begroeiing waarin deze bloem gedijt, vormt ook een ideaal leefgebied voor onder andere salamanders en libellen.

Helaas zien we ook dat sloten dichtgroeien door invasieve exoten. Om daar iets aan te doen, hebben we een duidelijk signaal afgegeven. Samen met 9.126 medestanders hebben we het Manifest voor gezonde waterkanten aangeboden aan de beleidsmakers in Zuid-Holland.

 

Zo brachten we de natuur in beeld

Boswachter Mirjam

BinnensteBuiten | 7 maart 2025 | Boswachter Mirjam neemt ons mee

In het Zuid-Hollandse Oostvoorne, ligt Landgoed Mildenburg. Boswachter Mirjam neemt ons mee over de statige lanen en de bunkers met vleermuizen. Erik laat ons de eerste bloeiers zien in de stinzentuin.

Bekijk de uitzending

Vroege Vogels TV | 27 april 2025 | Slikken van Voorne

Waar ooit de Maas de zee instroomde, vormt zich nu een klein waddengebied vol leven: de Slikken van Voorne. Regiobeheerder Menno Lopik neemt ons mee over het Groene Strand en laat zien hoe dit gebied bruist van flora en fauna.

Bekijk de uitzending

Vroege Vogels TV | 25 mei 2025 | Riviereilanden in de Nieuwe Maas

In het voorjaar staan de spindotterbloem en het zomerklokje prachtig in bloei. Deze bijzondere planten groeien nog maar op een paar plekken bij riviergetijde. Regiobeheerder Gerard Dekker neemt ons mee over de Riviereilanden in de Nieuwe Maas en legt uit hoe het komt dat dit gebied zo uniek is.

Bekijk de uitzending

WOS Natuurdichtbij | 3 juli 2025 | Zuid-Hollandse Duinen in beeld

Regiobeheerder Pieter neemt je mee naar de duinen bij Hoek van Holland. Waar struiken plaatsmaken voor open duin vol biodiversiteit, Schotse hooglanders zorgen voor natuurlijke begrazing en bijzondere soorten profiteren van natuurherstel. Vanaf minuut 9:35 vertelt Pieter je alles over dit gebied!

Bekijk de uitzending

RTV Krimpenerewaard | 29 oktober 2025 | Leven in de polder

Van kale grond tot bloeiend moeras vol kattenstaart en grutto’s, in deze uitzending zie je hoe de natuur in de Krimpenerwaard herstelt. Projectleider Maarten en boswachters Sietse en Siebe nemen je mee langs polders in verschillende stadia van natuurontwikkeling: waar het waterpeil stijgt, bloemen terugkeren en vogels weer neerstrijken!

Bekijk de uitzending

Jan-Alewijn Dijkhuizen Gouden Braakbal winnnaar

Hart van Nederland | 21 december 2025 | Beste pluizer van het jaar krijgt Gouden Braakbal

Onze vrijwilliger Jan-Alewijn Dijkhuizen is uitgeroepen tot Beste Pluizer van het jaar en heeft de Gouden Braakbal gewonnen. Met maar liefst 6.089 geplozen woelmuizen leverde hij een enorme bijdrage aan de Zoogdiervereniging. Tijdens onze eerste wintermarkt bij bezoekerscentrum Tenellaplas werd hij geïnterviewd door Hart van Nederland.

Bekijk de uitzending

  • Bonnenpolder: unieke aankoopkans

    Tussen Rotterdam en Hoek van Holland ligt de Bonnenpolder, een groen landschap dat onder hoge druk staat door de nabijgelegen kassen en haven. Veel planten en dieren zijn hier al verdwenen. Help mee deze polder…

    Lees verder

    Lees verder
  • Nazomer fietsrondjes

    Welke route je ook kiest, elke tocht biedt een unieke combinatie van natuur en geschiedenis. We wensen je veel fietsplezier!

    Lees verder

    Lees verder
  • Vacatures

    Interesse in een baan of vrijwilligersfunctie bij het Zuid-Hollands Landschap? Bekijk hieronder hoe jij kunt helpen om de natuur te beschermen. Kies uit betaalde banen, binnenklussen of buitenklussen.

    Lees verder

    Lees verder